Ardal y Llynnoedd, Lloegr

Ardal y Llynnoedd, Lloegr

Math	cadwyn o fynyddoedd, rhanbarth, lake area
Sefydlwyd	1951
Daearyddiaeth
Ardal warchodol	Parc Cenedlaethol Ardal y Llynnoedd
Sir	Cumbria, Gogledd Swydd Efrog
Gwlad	Lloegr
Arwynebedd	2,362 ±1 km²
Uwch y môr	978 metr
Cyfesurynnau	54.5°N 3.1667°W
Hyd	55 cilometr
Rheolir gan	Lake District National Park Authority
Statws treftadaeth	Safle Treftadaeth y Byd
Manylion
Ffeiliau perthnasol ar Comin
[golygwch ar Wicidata]

Ardal wledig yng Ngogledd-orllewin Lloegr sy'n enwog am ei llynnoedd a mynyddoedd ydy Ardal y Llynnoedd^[1] (hefyd Bro'r Llynnoedd).^[2]

Sefydlwyd Parc Cenedlaethol Ardal y Llynnoedd, sy'n cwmpasu ardal o 2,362 km², ym 1951. Mae'r parc yn cynnwys yr ardal ganolog, sef yr ardal fwyaf ymweledig, sy'n gorwedd yn gyfangwbl yn Cumbria, ac sy'n cynnwys pob mynydd uwch na 3,000 troedfedd (914 m) yn Lloegr, gan gynnwys Scafell Pike, mynydd uchaf y wlad honno. Mae hefyd yn cynnwys y llyn mwyaf Lloegr, sef Windermere, a'r llyn dyfnaf Lloegr, sef Wast Water. Er ei fod yn ardal mor wledig, mae'n cynnwys un o dinasoedd mwyaf yr ardal, sef dinas Caerliwelydd.

Mae Ardal y Llynnoedd ar restr UNESCO o Safleoedd Treftadaeth y Byd ers 1988.^[3] Mae UNESCO o'r farn bod yr Ardal yn dangos datblygiad y syniad o werth cyffredinol tirwedd olygfaol, ynddo'i hun ac yn ei allu i feithrin a gwella dychymyg, creadigrwydd ac ysbryd; arweiniodd yn uniongyrchol at ddatblygiad sefydliad cadwraethol Yr Ymddiriedolaeth Genedlaethol – syniad a ledaenodd i lawer o wledydd, a chyfrannodd at y cysyniad modern o dirweddau a warchodir yn gyfreithiol.

Mae'r ardal yn gyrchfan wyliau boblogaidd, mae'n enwog am ei llynnoedd, coedwigoedd a mynyddoedd, a'i chysylltiadau â William Wordsworth a Beirdd y Llynnoedd eraill, a hefyd gyda Beatrix Potter a John Ruskin.

1. ↑ Geiriadur yr Academi, s.v. lake
2. ↑ Gareth Jones (gol.), Yr Atlas Cymraeg Newydd (Collins-Longman, 1999)
3. ↑ "The English Lake District". UNESCO World Heritage Centre. UNESCO. Cyrchwyd 31 Mai 2019.